Het gehucht 't Nelleken te Sint-Kwintens-Lennik is oorspronkelijk ontstaan als een driesnederzetting, een gemeenschappelijke, vaak driehoekige, weide die als middenplein
diende waar het vee ongestoord kon grazen. Een dries ontstond in het verleden, net als de dries van ’t Nelleken, veelal aan de rand van hoger gelegen landbouwgronden of
kouters. Deze gronden waren aanvankelijk het meest geschikt voor landbouwtoepassingen en werden dan ook het eerst ontgonnen. De lagergelegen gronden bestonden
meestal uit bulken en meersen. Deze nattere gronden werden gebruikt als weiland en werd door middel van grachten zoveel mogelijk gedraineerd, en pas later doorheen de
tijd ontgonnen in functie van landbouw.
Een dries stond meestal in relatie met een kerk of kapel en kreeg later meer en meer de pleinfunctie die we vandaag kennen. Niet alleen werd de dries gebruikt voor het vee,
ook kermissen en feesten vonden hier plaats of werd de plek gebruikt als bleekweide.
’t Nelleken heette oorspronkelijk Ten Helleken, wat aan de helling zou beteken2. De huidige Oude Geraardsbergsestraat aan ’t Nelleken was een van de grote
verbindingswegen tussen het Graafschap Vlaanderen en het Hertogdom Brabant tijdens de feodale periode en tot ver in de 14de eeuw het toneel van bloedige
schermutselingen. In de buurt van 't Nelleken vond op 2 maart 1334 een veldslag plaats tussen het graafschap Vlaanderen onder Lodewijk van Nevers en het Hertogdom
Brabant onder Jan III. Men spreekt in het Pajottenland in de volksmond nog steeds over ‘naar 't Nelleken gaan’. Dit kan twee betekenissen hebben: het vervullen van een zeer
vervelende taak of een schrikwekkende ervaring tegemoet gaan.
De Vlaamse graaf voerde vooral in het westen van Brabant geregeld plundertochten uit en met economische blokkades en invallen isoleerde hij de gehele Brabantse grens
waarbij vooral het land van Asse werd getroffen. De heer van Lennik en Aa, Diederik van Walcourt, zag zijn burcht in Anderlecht verwoest bij een Vlaamse plundertocht. Hij trok
naar Ten Helleken met 26 ridders om de Vlaamse troepen tegen te houden. De mannen van Walcourt hielden zich schuil in een diepe vallei tot het Brabantse garnizoen
aankwam. De meeste Vlaamse ridders sloegen op de vlucht, maar zo'n 150 Vlaamse ridders werden overgebracht naar Brussel, Tervuren en Leuven als krijgsgevangenen.
Met behulp van zo’n 300 ruiters uit het Brabantse garnizoen van Vilvoorde werd Lodewijk I van Nevers verslagen bij de slag van Ten Helleken.
De site werd beschermd als monument op 14/07/2010 wegens de artistieke, historische, sociaal-culturele en volkskundige waarde. De Dries ’t Nelleken en delen van de 3
omgevende straten, gelegen te Lennik (Sint-Kwintens-Lennik), Eizeringenstraat; Oude Geraardsbergsestraat; Nellekenstraat
De Dries werd in 2005 opgenomen in de inventaris landschappelijk erfgoed / historische tuin of park:
De Dries ’t Nelleken vormt een onderdeel van het vastgesteld landschapsatlas relict (ankerplaats) “Neigembos en Onze-Lieve-Vrouw Lombeek met valleien van
Berchembos- en Hunselbeek. Deze werd vastgesteld bij ministerieel besluit van 15/02/2011.
